Premiera opery “Solaris” na podstawie powieści Stanisława Lema odbędzie się 1 lutego w Narodowym Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS w ramach festiwalu Opera Rara Kraków. Muzykę do spektaklu w reżyserii Waldemara Raźniaka skomponował Karol Nepelski. Opera jest koprodukcją festiwalu Opera Rara Kraków, Narodowego Starego Teatru im. H. Modrzejewskiej, kooperatywy muzycznej Hashtag Ensemble i Warszawskiego Towarzystwa Scenicznego.
W obliczu katastrofy, do kogo należałoby się dzisiaj modlić? Do któregoś z bóstw, a może do sztucznej inteligencji? Może właśnie do niej, skoro wiara w człowieka zawodzi, do niedawna rzekomo ujarzmiona przyroda na nowo zaczęła się buntować, a paradoksy ludzkiej egzystencji pomimo wielowiekowego namysłu uczonych wciąż pozostają nierozstrzygalne? Umysł ludzki w chwilach słabości podsuwa to, z czego korzysta od zawsze − ludowe bajki, wierzenia, tradycje, teorie spiskowe − w nowych i starych wcieleniach. To łatwiejsze, bowiem wiara w naukę wymaga czasu i poświęceń; tu nie ma prostych recept.
Na przecięciu owych światów: naukowości i wiary, tego co praktyczne z tym co ponadzmysłowe, sprawdzalnego z przeczuwalnym, rozpoczyna swoją wędrówkę Kris Kelvin. Science-fiction, mityczny Kontakt, istnienie nieznanej cywilizacji i oddziaływanie niewytłumaczalnych sił: wszystko to zlewa się w Lemowskiej planecie-oceanie badanym przez naukowców stacji Solaris. Analizując jej promieniowanie i morfologię, w gruncie rzeczy wystawiają na próbę samych siebie, swoje emocje i przeszłość, ograniczenia i wolę przetrwania. A co, jeśli nieprzekraczalna obcość, z którą przychodzi im się skonfrontować, ma tak naprawdę źródło w nich samych?
W operze “Solaris” miejsce tradycyjnego wokalu operowego zajmuje śpiew generowany za pomocą algorytmu komputerowego, wspomaganego sztuczną inteligencją i wzbudzany głosami aktorów. Śpiew obecny jest też w formie improwizacji wokalistki, która wplatając się w tkankę instrumentalną komentuje niejako pulsujący i ciągle zmieniający się świat dźwiękowy Solaris. Zespół instrumentalny stanowi integralną część świata solarystycznego, a tkanka orkiestrowa zapisana jest w taki sposób, żeby elastycznie towarzyszyć akcji scenicznej, miejscami przejmując funkcję narracyjną.
Spektakl jest koprodukcją festiwalu Opera Rara, Narodowego Starego Teatru im. H. Modrzejewskiej, kooperatywy muzycznej Hashtag Ensemble i Warszawskiego Towarzystwa Scenicznego. Partnerami spektaklu są Uniwersytet Jagielloński i Przestrzeń Muzyki Współczesnej Hashtag Lab.
Twórcy:
muzyka: Karol Nepelski
libretto i reżyseria: Waldemar Raźniak
kierownictwo muzyczne: Lilianna Krych
scenografia i kostiumy: Barbara Guzik
światło: Ada Bystrzycka
dźwięk: Marek Suberlak
koordynacja video: Tadeusz Pyrczak
koordynacja produkcji: Dorota Grzywacz-Kmieć, Wioletta Brzęcka
Występują:
Roman Gancarczyk − Gibarian
Krzysztof Globisz − Starszy mężczyzna
Adam Nawojczyk − Snaut
Karolina Staniec − Rhea
Krzysztof Zawadzki − Kris Kelvin
oraz
Hashtag Ensemble w składzie:
Ania Karpowicz − flety
Paweł Janas − akordeon
Marta − głos
Marta Piórkowska − skrzypce
Aleksandra Demowska-Madejska − altówka
Mateusz Loska − kontrabas
Magdalena Kordylasińska-Pękala − perkusja
gościnnie:
Krzysztof Guńka − saksofony
Aleksander Wnuk − perkusja
Robert Dacko − wiolonczela
Piotr Madej − live electronics.